Κοινωνικός στιγματισμός και ψυχική νόσος

Το στίγμα αφορά μια διαδικασία κατά την οποία άτομα ή ομάδες χωρίς να υπάρχει κάποια πραγματική αιτία θεωρούνται η ντροπή της κοινωνίας, βιώνοντας έτσι τα άτομα που ανήκουν στις ομάδες αυτές ορισμένες διακρίσεις. Η πραγματικότητα είναι πως μερικά χρόνια πριν παράγοντες όπως έλλειψη ενημέρωσης για την ψυχική νόσο, τα λανθασμένα μηνύματα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης όπως «ο σχιζοφρενείς με το πριόνι» και η πραγματική απουσία ικανοποιητικών θεραπειών οδήγησε στο χτίσιμο του κοινωνικού στιγματισμού για τα άτομα με ψυχικές διαταραχές.

Όσο αφορά τις ψυχικές νόσους μια άλλη παράμετρος η οποία ίσως οδηγεί σε στιγματισμό των ατόμων είναι το ανεξήγητό. Δηλαδή δεν είναι μια πληγή η οποία είναι εμφανές και θα την πιέσουμε να σταματήσει το αίμα, ή δεν είναι τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα ανέβηκαν και πάσχοντας πιθανόν να είναι ζαλισμένος.

Η ψυχική νόσος, είναι κάτι που δεν μπορεί κανείς να παρατηρήσει ή να κατανοήσει εύκολα. Από την ψυχική νόσο μπορεί να παρατηρήσει κανείς τα αποτελέσματα αλλιώς τα συμπτώματα, όπως είναι οι απότομες αλλαγές στη διάθεση, υπέρμετρη χαρά ή υπέρμετρη λύπη. Αυτός ίσως είναι παράγοντας ο οποίος οδηγεί σε σκέψεις από τον περίφυρο όπως «γιατί συμπεριφέρεται έτσι αυτός», «γιατί δεν μου μιλά σήμερα», «γιατί μιλά μόνος».

Σε μια Κύπρο στην οποία οι πλείστοι είναι κάτοχοι μεταπτυχιακών τίτλων, οι πλείστοι έχουμε πρόσβαση σε γκάμα πληροφόρησης με το πάτημα ενός κουμπιού φαινόμενα όπως ο κοινωνικός στιγματισμός για τα ψυχικά νοσήματα είμαστε πεπεισμένοι πως έχουν μειωθεί.

Οι ψυχικές διαταραχές όπως η διπολική διαταραχή, δεν είναι κάτι που το επιδιώκει κανείς.

Έχει παρουσιαστεί μεγάλη σχέση μεταξύ οικογενειακού υπόβαθρου και διπολικής διαταραχής και δυστυχώς τα ποσοστά αυξάνονται. Η αλήθεια είναι πως η διπολική διαταραχή αποτελεί μια χρόνια νόσο όπως ο διαβήτης ή η υπέρταση. Όμως κανένας δεν θα στιγματίσει κάποιο που έχει διαβήτη και μάλλον θα τον αντιμετωπίσει με συμπόνια.

Μήπως είναι ο καιρός να μιλήσουμε ανοικτά για τις ψυχικές διαταραχές και κατ΄ επέκταση να σταματήσουν οι πάσχοντες να αυτό-ενοχοποιούνται;

Μήπως είναι καιρός να στηρίξουμε έμπρακτα τα άτομα με διπολική διαταραχή και άλλες ψυχικές νόσους;

Είναι εντυπωσιακό ότι, στο σύγχρονο κόσμο της άνθησης των ανθρωπιστικών κινημάτων, το κοινωνικό στίγμα που συνοδεύει τις ψυχικές διαταραχές παραμένει και επικρατεί.