ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΠΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ
H διπολική διαταραχή αποτελεί μια Χρόνια Νόσο
Χρόνια νόσος ορίζεται κάθε ασθένεια της οποίας τα συμπτώματα διαχειρίζονται μέσω φαρμακοθεραπείας και αυτό-διαχείρισης.
Κατηγοριοποιείται στις διαταραχές της διάθεσης και εκδηλώνεται με συμπτώματα και από τους δυο πόλους της διάθεσης (*μεταξύ έντονης θλίψης ή έντονης ευφορίας).
Κλινικά Χαρακτηριστικά Διπολικής διαταραχής
Αυτό που διαφοροποιεί την ΔΔ από τις υπόλοιπες διαταραχές διάθεσης είναι τα υποτροπιάζοντα επεισόδια της διάθεσης που βιώνουν οι πάσχοντες. Συγκεκριμένα, η ΔΔ χαρακτηρίζεται από περιόδους μανίας ή υπομανίας όπου δηλαδή η διάθεση είναι «υψηλή» και περιόδους κατάθλιψης όπου δηλαδή η διάθεση είναι «μειωμένη».
Μανιακό επεισόδιο
Αποτελεί μια συγκεκριμένη περίοδο η οποία εκδηλώνεται με επίμονα ανεβασμένη, διάχυτη ή ευερέθιστη διάθεση καθώς επίσης υψηλά ανεβασμένη διάχυτη δραστηριότητα ή ενέργεια.
Τα συμπτώματα αυτά έχουν διάρκεια μιας εβδομάδας και παρουσιάζονται κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας σχεδόν για κάθε μέρα. Τα πιο πάνω χαρακτηριστικά οδηγούν τον πάσχοντα σε σημαντικές συμπεριφοριστικές και λειτουργικές αλλαγές. Πιθανόν να ενδείκνυται νοσοκομειακή νοσηλεία με στόχο αποτελεσματικότερο έλεγχο των συμπτωμάτων και την ασφάλεια του πάσχοντα.
Υπομανιακό επεισόδιο
Η υπομανία αναφέρεται σε λιγότερο σoβαρή ανύψωση της διάθεσης που συνοδεύεται με ευερεθιστότητα, αυξημένη δραστηριότητα ή ενέργεια.
Περιγράφεται συχνά ως χρονικά συντομότερη συγκριτικά με τη μανιακή φάση και με λιγότερες επιπλοκές για το άτομο με διπολική διαταραχή.
Τα πιο πάνω συμπτώματα έχουν διάρκεια 4 ημέρες, παρουσιάζονται για το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας σχεδόν καθημερινά.
Είναι σημαντικό βέβαια να αναφερθεί πως τα παρατεταμένα υπομανιακά συμπτώματα πιθανόν να οδηγήσουν σε μανία.
Καταθλιπτικό επεισόδιο
Είναι η φάση όπου το άτομο με διπολική διαταραχή βιώνει σοβαρά μειωμένη διάθεση για το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, με σημαντική αλλαγή στη προηγούμενη λειτουργικότα του όπως κοινωνική ή και επαγγελματική ζωή.
Η διάρκεια των συμπτωμάτων είναι παρούσα για περισσότερες από 2 εβδομάδες
Μανιακό / Υπομανιακό ή καταθλιπτικό επεισόδιο με μεικτά στοιχεία
Κατά την φάση του μεικτού επεισοδίου συνυπάρχουν τα συμπτώματα του καταθλιπτικού και του μανιακού επεισοδίου. Πολλές φορές τα άτομα με διπολική διαταραχή βιώνουν έκπτωση στην επαγγελματική λειτουργικότητα ή στις συνηθισμένες κοινωνικές δραστηριότητες τους.
Να θυμάσαι πως…
δεν είναι απαραίτητο οποίο άτομο βιώνει μερικά ή αρκετά από τα πιο πάνω συμπτώματα νοσεί από διπολική διαταραχή.
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΠΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗΣ
Διπολική Διαταραχή τύπου 1
Το βασικό χαρακτηριστικό σε αυτό το τύπο είναι τα μανιακά επεισόδια ακολουθώντας περίοδος μείζων κατάθλιψης.
Τα ψυχωτικά συμπτώματα ίσως συνυπάρχουν και για τις δύο φάσεις (μανία και κατάθλιψη) αλλά και πιθανόν να μην είναι και παρόν.
Είναι σημαντικό να γίνει διαφοροδιάγνωση με ψυχωτικές διαταραχές και με μονοπολική κατάθλιψη.
Διπολική Διαταραχή τύπου 2
Το βασικό χαρακτηριστικό σε αυτό το τύπο είναι τα καταθλιπτικά επεισόδια εναλλασσόμενα με υπομανιακά επεισόδια.
Εξελίσσεται με μεγαλύτερη συχνότητα επεισοδίων, παρ’ όλα αυτά σχετίζεται με λιγότερες επιπλοκές συγκριτικά με τη ΔΔ τύπου 1.
Είναι σημαντικό να γίνει διαφοροδιάγνωση με μονοπολική κατάθλιψη.
Κυκλοθυμία
Περιγράφεται ως μια ηπιότερη μορφή της διπολικής διαταραχής τύπου ΙΙ. Χχαρακτηρίζεται από κύκλο συμπτωμάτων υπομανίας και ελαφρώς μειωμένης διάθεσης για τουλάχιστον 2 χρόνια. Η βαρύτητα των συμπτωμάτων δεν πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια για καταθλιπτική διαταραχή ή ΔΔ Ι ή ΙΙ.
Μερικά άτομα με κυκλοθυμία ίσως να διαγνωστούν κάποια στιγμή της ζωής τους με οριακή διαταραχή προσωπικότητας ή διπολική διαταταχή.
| Διπολική διαταραχή | Μανιακά επεισόδια | Υπομανιακα επεισόδια | Καταθλιπτικά επεισόδια | Μεικτά επεισόδια |
| Τύπου Ι | Ναι | Πιθανόν | Πιθανόν | Πιθανόν |
| Τύπου ΙΙ | Όχι | Ναι | Ναι | Πιθανόν |
Σημαντικό ρόλο
στη ορθή λήψη ιστορικού κατέχει η οικογένεια ή τα σημαντικά άλλα αγαπημένα πρόσωπα
10 μύθοι για τη Διπολική διαταραχή
Πρώιμα σημεία και συμπτώματα ΔΔ
Τα πρώιμα συμπτώματα μανίας και υπομανίας περιλαμβάνουν
- Ευερεθιστότητα, ψυχο-σωματική ανησυχία, ανυπομονησία
- Πολύ θετική διάθεση
- Υψηλή αυτοεκτίμηση
- Γρήγορη ομιλία
- Φτωχή αξιολόγηση
- Μειωμένη ανάγκη για ύπνο
- Υψηλή σεξουαλικότητα
- Σπατάλη χρημάτων
- Κατάχρηση αλκοόλ ή ψυχοδραστικών ουσιών
Πλάνο αντιμετώπισης πιθανής υποτροπής νόσου
Πως να αντιμετωπίσετε την Μανία
Να θυμάσαι πως όσο πιο νωρίς εντοπίσεις τα πρώιμα σημεία και συμπτώματα και ζητήσεις στήριξη τόσο πιο γρήγορα και αποτελεσματικότερα θα διαχειριστούν τα συμπτώματα
Τα πιο συχνά συμπτώματα που παρουσιάζουν οι πάσχοντες με Διπολική διαταραχή κατά τη φάση της Μανίας
| Συμπτώματα | Συχνότητα εμφάνισης συμπτωμάτων ΔΔ |
| Αυξημένη συμπεριφορική δραστηριότητα | 100% |
| Αυξημένα υψηλή διάθεση | 90% |
| Μειωμένη ανάγκη για ύπνο | 90% |
| Πολυλογία | 85% |
| Γρήγορες σκέψεις | 80% |
| Εύκολη απόσπαση της προσοχής | 65% |
| Αυξημένες σεξουαλικές ορμές | 60% |
| Ευερεθιστότητα | 45% |
| Ψυχωτικά συμπτώματα | 40% |
| Κατάχρηση αλκοόλ | 35% |
Τα πιο συχνά συμπτώματα που παρουσιάζουν οι πάσχοντες με Διπολική διαταραχή κατά τη φάση της κατάθλιψης
| Συμπτώματα | Συχνότητα εμφάνισης συμπτωμάτων ΔΔ |
| Θλίψη | 86% |
| Απώλεια ενέργειας | 86% |
| Δυσκολία συγκέντρωσης | 79% |
| Αρνητικές σκέψεις | 64% |
| Μειωμένος ύπνος | 57% |
| Απώλεια ενδιαφέροντος | 57% |
| Απώλεια βάρους | 43% |
| Θρήνος(Weeping) | 43% |
| Απώλεια όρεξης | 36% |
| Σωματικά συμπτώματα | 36% |
| Ευερεθιστότητα | 29% |